Moesson – Februari 2023
Op Tweede Kerstdag bereikte ons het droevige bericht dat Wouter Muller is overleden. Hij werd 75 jaar. De stem van de tweede generatie, zoals hij werd genoemd, klinkt niet meer. Wouter Muller kampte al enige tijd met zijn gezondheid, maar zijn afscheid kwam toch onverwacht. Nadat hij onwel was geworden werd hij naar het ziekenhuis gebracht, maar daar konden ze niets meer voor hem betekenen.
Voor zijn pensioen was hij actief in het welzijnswerk, maar bij het publiek was hij vooral bekend als zanger en liedjesschrijver. Met zijn liedteksten gaf hij een geheel nieuwe invulling aan het Indische lied. Hij trad niet op met de traditionele Maleise liedjes uit Indië, maar schreef nieuwe teksten in het Nederlands. Daarin vertelde hij over zijn persoonlijk leven als Indo. Daarmee raakte hij een snaar bij veel Indische Nederlanders, die zich in zijn verhaal herkenden. Het begin van zijn muziekcarrière was spontaan ontstaan. Toen er in Hengelo rondom de plaatselijke Pasar Malam een nieuw driedaags festival werd georganiseerd, had hij gezegd wel te zullen optreden. Hij speelde in een folkgroep en had als muzikant de schrijver en dichter Willem Wilmink tijdens optredens begeleid. Er was een probleem. Hij had geen repertoire.
Hij zag het niet zitten om in zijn eentje op het podium met alleen een gitaar traditionele liedjes als Bengawan Solo of Terang Bulan te spelen. Anderen konden dat beter. Er zat niets anders op om zelf teksten te gaan schrijven. Hij liet zich inspireren door de gevoelens die hij kreeg tijdens zijn eerste reis naar Indonesië, zijn geboorteland dat hij als 3-jarige had moeten verlaten. Bij terugkeer begreep hij zijn onbestemde gevoelens van heimwee, die hij zijn hele leven met zich meedroeg. In Indonesië voelde hij zich thuis. Tegelijk realiseerde hij zich ook hoeveel hij hield van Enschede, de stad waaraan hij in Nederland zijn hart had verpand. Aanvankelijk keek hij nog met verbazing naar de enthousiaste manier waarop zijn liedjes door het publiek werden ontvangen, maar aangespoord door de vele positieve reacties bracht hij de cd Hier & Daar uit. Na een aankondiging daarvoor in Moesson werd hij overstelpt met reacties van Moesson-lezers, die hem bedankten en hem op hun beurt hun verhalen toestuurden. In een brief die hij aan de lezers schreef (Moesson, november 2000) sprak hij aan iedereen zijn dank en de hoop uit dat deze verhalen hem weer zouden inspireren tot het schrijven van nieuwe teksten en muziek. In de jaren die volgden zou dat ook gebeuren. Na Hier & Daar, verschenen er nog de cd’s Indisch hart, Loodzware tassen, Ga dóórl Pukul terus, Senang, Verleden land en de dvd Reis van mijn leven.
Karakteristiek was zijn manier van praten als hij begon te vertellen over zijn geboorteland, het vertrek uit het moederland, de overtocht naar het nieuwe land, de kille ontvangst en het zwijgen van de eerste generatie. Dan liet hij zijn emoties spreken, zoals recentelijk nog was te zien in De Indische rekening, het documentaire tweeluik van Hans Goedkoop.
Op maandag 2 januari nam het publiek afscheid van Wouter Muller. Velen waren naar Uitvaartcentrum Vredehof in Enschede gekomen om hem de laatste eer te bewijzen. De crematieplechtigheid vond plaats in besloten kring, waar zijn vrouw en kinderen en een select gezelschap van familie en vrienden hem een laatste groet brachten. Ontroerend was het moment dat zijn muziekvrienden afscheid namen met een vertolking van ‘Sela mat Jalan Indisch kind’, zijn signatuurlied dat zo veel Indische families troost bracht bij het afscheid van een dierbare. Nu is hij zelf aan zijn laatste reis begonnen. Sela mat Jalan, Wouter.
Omdat het januarinummer van Moesson at naar de drukker was toen ons het bericht bereikte dat Wouter Muller was overleden, plaatsen wij dit In Memoriam in het nummer van deze maand.
5